سرب pb
اطلاعات اولیه
سرب ، عنصرشیمیایی است که در تناوبی جدولبا نشان Pb و82 عدداتمی وجود دارد. سرب ، عنصری سنگین ، سمی و چکشخوار است که دارای رنگ خاکستری کدری میباشد. هنگامیکه تازه تراشیده شده ، سفید مایل به آبی است، اما در معرض هوا به رنگ خاکستری تیره تبدیل میشود. از سرب در سازههای ساختمانی ، خازنهای اسید سرب ، ساچمه و گلوله استفاده شده و نیز بخشی از آلیاژهای لحیم ، پیوتر و آلیاژهای گدازپذیر میباشد. سرب سنگینترین عنصر پایدار است.
تاریخچـــــــه
بهعلت فراوانی سرب ( هنوز هم اینگونه است ) ، تهیه آسان ، کار کردن آسان با آن ، انعطافپذیری و چکشخواری بالا و پالایش راحت ، حداقل از 7000 سال پیش مورد استفاده بشر میباشد. در کتاب خروج ( بخشی از انجیل ) به این عنصر اشاره شده است. کیمیاگران میپنداشتند سرب قدیمیترین فلز بوده و به سیاره زحل مربوط میشود. لولههای سربی که نشانههای امپراتوری روم را حمل میکردند، هنوز هم بکار میروند. نشان Pb برای سرب خلاصه نام لاتین آن plumbum است. در اواسط دهه 80 تغییر مهمی در الگوهای پایان استفاده از سرب بوجود آمده بود. بیشتر این تغییر ناشی از پیروی مصرف کنندگان سرب آمریکا از قوانین زیست محیطی بود که بطرز قابل ملاحظه ای استفاده از سرب را در محصولات بجز باطری از جمله گازوئیل ، رنگ ، اتصالات و سیستمهای آبی کاهش داده یا حتی حذف کرد.
برخی از کاتیون های مهم موجود در آب مس برلیم باریم گند زدایی آب گند زدایی با آهک
برخی از کاتیونهای مهم موجود در آب:
آلومینیماین یون در آبهای طبیعی وجود ندارد اما بر اثر مصرف سولفات آلومینیم در مرحله انعقاد در فرایند تصفیه آب ( به منظور ته نشین کردن ذره های معلق و کلوئیدی ) یا بر اثر استفاده از ظرفهای آلومینیمی در آشپزخانه و تاثیر مواد غذایی بر آلومینیم ، در آب آشامیدنی یا مواد غذایی وارد میشود و هیچ گونه اثر بدی در سلامتی انسان ، حیوان و آبزی نمی گذارد . اگر مقدار آن از 5 میلی گرم در لیتر بیشتر باشد ممکن است طعم آب آشامیدنی را تغییر دهد.
3+ Fe (آهن)چون فلز آهن ( به صورت فولاد) در ساخت لوله های انتقال وتوزیع آب بکار میرود ، بخش عمده آهنی که در آبها وجود دارد ، بر اثر واکنش آهن با گازهای محلول در آب به ویژه گاز کلر و به صورت کلرید آهن (3+) ناشی می شود. بخش دیگر آن بر اثر نمکهای آهنی که برای انعقاد و ته نشین کردن مواد معلق و کلوئیدی در فرایند تصفیه آب بکار می رود ، در آب وارد می شود .البته برخی از باکتریها نیز ترکیبهای آهن دار در آب وارد می کنند.
وجود یونهای آهن در آب آشامیدنی ؛ هیچ دشواری بوجود نمی آورد و زیادی آن دفع می شود . افزون بر این در بیماری کم خونی ، بدن نیاز بیشتری به آهن دارد و آهن در تشکیل هموگلوبین خون که نقش اساسی در رساندن اکسیژن به خون و یاخته ها , دفع گاز دی اکسید کربن به وجود آمده از سوخت و ساز یاخته ها شرکت دارد.از این رو وجود آن به مقدار معین در آب ؛ لازمه تامین سلامتی و ادامه زندگی است . البته در برخی از صنایع مانند یخ سازی و کاغذ سازی و لباس شویی ، وجود ترکیبهای آهن سبب بوجود آمدن لکه های قهوه ای رنگی میشود که از اکسید شدن ترکیبات آهن در محیط قلیایی و تشکیل اکسید یا هیدروکسید آهن (3+) ناشی میشود.
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
ارسنیک As
آرسِنیک یا ارسنیک که در فارسی به آن زرنیخ گفته میشود، عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با علامت As مشخص است و دارای عدد اتمی ۳۳ است. آرسنیک شبه فلز سمی معروفی است که به سه شکل زرد، سیاه و خاکستری یافت میشود. آرسنیک و ترکیبات آن بهعنوان آفت کش بکار میروند: علفکش، حشرهکش و آلیاﮊهای مختلف.
ویژگی های فیزیکی
-
عدد اتمی: ۳۳
-
جرم اتمی:۷۴٫۹۲۱۶۰
-
نقطه ذوب : C°۸۰۸
-
نقطه جوش : C°۶۰۳
-
شعاع اتمی : Å ۱٫۳۳
رنگ: خاکستری
بیسموت Bi
اطلاعات اولیه ![]()
بیسموت ، عنصری شیمیایی است با عدد اتمی۸۳ که درجدولتناوبی با نشان Bi مشخص شده است. بیسموت ، فلز ضعیف سه ظرفیتی ، سفید بلورین ، سنگین و شکننده ای است که اثر خفیفی از رنگ صورتی در آن وجود دارد و از نظر شیمیایی شبیه آرسنیک و آنتیموان است.
بیسموت از تمامی فلزات مغناطیسیتر است و بجز جیوه از تمامی عناصر خاصیت هدایت حرارتی کمتری دارد. از ترکیبات بیسموت که فاقد سرب باشند، درساخت لوازم آرایش و اهداف پزشکی استفاده میشود.
تاریخچه
بیسموت ( کلمه آلمانی Weisse Masse به معنی جرم سفید ، بعدها Wisuth و Bisemutum ) در ابتدا بخاطر شباهتش با سرب و قلع با این عناصر اشتباه گرفته شد. "کلاد جوفروی جونین" در سال 1753 تمایز آن را از سرب اثبات کرد.
پیدایش
بیسموتینیت و بیسمیت ، مهمترین سنگهای معدن بیسموت هستند و کشورهای کانادا ِ بولیوی ِ ﮊاپن ِ مکزیک و پرو عمدهترین تولید کنندگان آن میباشند. بیسموتی که در آمریکا تولید میشود بعنوان محصول فرعی برای به عمل آوردن سنگهای معدن مس ِ طلا ِ سرب ِ نقره ِ قلع و بخصوص سرب فراهم آمده است. میانگین قیمت آن در سال 2000 ، هر پوند معادل 3,50 دلار آمریکا بود.
ویژگیهای قابل توجه
تا قبل از سال 2003 تصور بر این بود که بیسموت سنگینترین و پایدارترین عنصر است، اما تحقیقات در موسسه "Astrophysique Spatial" در ورسای فرانسه ثابت کرد بیسموت یک عنصر پایدار نیست. این عنصر ، یِک فلز شکننده دارای تهرنگ صورتی با یک ماتی رنگین کمانی است. دربین فلزات سنگین ، بیسموت سنگینترین آنها و غیر سمی است. بجز جیوه ، هیچ فلز دیگری مغناطیسیتر از بیسموت نمیباشد.
این فلز که به شکل خالصش وجود دارد، دارای مقاومت الکتریکی بالا و Hall effect آن از تمامی فلزات بیشتر است (یعنی وقتی بیسموت در یک میدان مغناطیسی قرار میگیرد، بیشترین افزایش مقامت الکتریکی را دارد). وقتی در مجاورت هوا به آن حرارت داده شود، با شعله آبی رنگی شروع به سوختن میکند و اکسید آن ، بخار زرد رنگی تولید میکند.
کاربردها
· اکسی کلرید بیسموت در لوازم آرایش کاربرد وسیعی دارد.
· ساب نیترات و ساب کربنات بیسموت در پزشکی بکار میرود.
· بیسمونال ( manganese Bi ) آهن ربای دائمی قویی میباشد.
· آلیاﮊهای بیسموت ، درجه ذوب پایینی دارند و به میزان زیادی برای یافتن آتش و وسایل ایمنی سیستمهای سرد کننده بکار میروند.
· بیسموت در تولید آهنهای چکش خوار و بعنوان کاتالیزور در ساخت الیاف اکریلیک بکار میرود.
· بیسموت بعنوان مواد ترموکوبل کاربرد دارد.
· حاملی برای سوخت U-235 یا uranium-234 در رآکتورهای اتمی میباشد.
· بیسموت در لحیم هم مورد استفاده واقع میشود.
· در اوایل دهه 90، تلاشهایی انجام شد تا از بیسموت بعنوان جایگزین غیر سمی سرب در مواردی مثل لعاب ظروف سفالی ِ وزنه های ماهیگیری ِ وسایل تهیه غذا ِ ابزارهای دستی در مصارف لوله کشی ِ روغنهای مربوط به روغنکاری و ساچمههای شکار پرندگان استفاده شود.
جیوه
اطلاعات اولیه
جیوه که آن را سیماب ( quicksilver ) هم مینامند عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی دارای نشان Hg وعدداتمی۸۰ میباشد. جیوه که فلزی سبک ، نقرهای ، سمی و جزء عناصر واسطه است، یکی از دو عنصری میباشد که در دماهای معمولی اتاق حالت مایع دارند ( فلز دیگر برم است ) و در دماسنجها ، فشارسنجها و سایر وسایل علمی کاربرد دارد. جیوه عمدتا" بوسیله کاهش از ماده معدنی cinnabar ( سولفور جیوه ) بدست میآید.
برومین
برومین
تاریخچه اکتشاف برم
برم ( bromos یونانی ، بمعنای بوی گند ) بوسیله "Antoin Balard" در سال 1826 کشف شد، اما تا سال 1860 به مقدار زیاد تولید نشد.
پیدایش
برم در طبیعت بصورت نمکهای برمید و بصورت مقادیر بسیار پراکنده در سنگهای پوسته زمین وجود دارد. چون نمکهای برمید شسته شده در آب دریاها انباشته میشوند، ppm )85 ) ممکن است بصورت اقتصادی تا ppm 5000 از چاههای آب شور و بحرالمیت بازیافت گردند. تقریبا" هر سال 500 میلیون کیلوگرم (350 میلیون USDآمریکا) برم در جهان تولید میشود و آمریکا و اسرائیل تولید کنندگان عمده آن هستند.
معرفی
برم یکی از عناصرشیمیائی جدول تناوبی است که دارای نشان Br و عدد اتمی 35 میباشد. برم که عنصری هالوژن است، در حرارت اتاق به صورت مایع قرمز رنگ فراری میباشد که با کلر و ید واکنش پذیری دارد. این عنصر در حالت مایع برای بافتهای بدن انسان مضر و بخار آن چشم و گلو را تحریک میکند.
خصوصیات قابل توجه
برم تنها عنصر غیر فلز مایع در حرارت اتاق است. این عنصر ، مایعی سنگین ، سیال و قهوهای متمایل به قرمز است که براحتی در دما و فشار استاندارد تبخیر میشود ( رنگ آن شبیه دیاکسید نیتروژن است) و بوی بسیار ناخوشایندی دارد. برم که هالوژن میباشد، از نظر شیمیایی مثل کلر اما با فعالیتی کمتر است، (اما بهرحال از ید فعالتر است.) برم در آب یا دیسولفید کربن بسیار قابل حل بوده ، تولید محلولی قرمز رنگ میکند. این عنصر براحتی با عناصر زیادی پیوند برقرار کرده ، از قدرت سفید کنندگی بالایی برخوردار است.
برم بسیار واکنشگر و عامل اکسید کننده قوی در حضور آب است. این عنصر علاوه بر هیدروکربنهای معطر ،کتونها و اسیدها ، (اینها با اضافه شدن و یا بوسیله جایگزینی با برم ترکیب میشوند) ، بهشدت با آمینها ، آلکینها و فنلها واکنش نشان میدهند. برم بیآب نسبت به برم همراه آب ، با بسیاری از عناصر و فلزات کمتر واکنش انجام میدهد. اما برم خشک بهشدت با آلومینیوم ، تیتانیوم ، جیوه ، فلزات قلیایی و قلیایی خاکی واکنش دارد.
کاربردها
برم عنصری ، برای تولید انواع گسترده ای از ترکیبات برم که در صنعت و کشاورزی کاربرد دارند، مورد استفاده قرار میگیرد. از نظر سنتی بیشترین کاربرد برم در تولید دیبرمید اتیلین بود که بعنوان عامل محلول ضد ضربه در بنزینهای سرب دار (که به سوخت اتومبیل میافزایند) استفاده میشد، اما در حال حاضر به دلیل ملاحظات زیست محیطی از رده خارج شده است.
بعلاوه برم در ساخت fumigants (گازهای دودگر) ، عوامل ضدآتش ، ترکیبات تصفیه آب ، رنگ مو ، داروها ، پاککنندهها ، برمیدهای معدنی برای عکاسی و غیره بکار میرود.
هشدارها
برم عنصری بهشدت سمی بوده ، لمس یا استنشاق آن بیشتر از مقادیر بسیار کم (10ppm) میتواند موجب مشکلات سلامتی آنی و مرگ شود. برم باعث تحریک چشم و گلو شده ، بعد از تماس با پوست منجر به سوزشهای دردناک میگردد. استفاده نابجا از این عنصر سلامتی را جدا" به خطر انداخته ، لذا به حداکثر هشدارهای ایمنی نیاز است.
کروم
کروم
کروم یکی از عناصر جدول تناوبی است که دارای نشان Cr و عدد اتمی 24 میباشد. خصوصیات قابل توجه کروم فلزی سخت، براق و به رنگ خاکستری فلزی است که به شدت جلا میگیرد، به سختی قابل جوش خوردن است و در برابر زنگ زدگی و سیاه شدن مقاوم است. معمولیترین حالتهای اکسایش کروم 2+ ،3+ و 6+ است که 3+ پایدارترین آنها وحالتهای 4+ و 5+ نسبتا" کمیاب هستند. ترکیبات کروم در حالت اکسایش 6، اکسیدکنندههایی قوی هستند.
ترکیبات نیتروژن دار نیتریت نیترات
نگاه کلی
نیتروژن با اینکه بعد از فلور و اکسیژن بیشترین الکترونگاتیوی را دارد اما بدلیل پیوند سه گانه مستحکم بین دو اتم آن N≡N غیر فعال است. انرژی لازم برای شکستن پیوند
نقره Ag
نقره
معرفی
نقره ، یکی از عناصر شیمیایی، با نشانه Ag ، دارای عدد اتمی 47 ، وزن اتمی 107.8682 و در گروه یک فرعی (IB) جدول تناوبی قرار گرفته است. نقره فلزی سفید مایل به خاکستری و براق است و از نظر شیمیایی یکی از فلزات سنگین و از جمله فلزات نجیب و از نظر تجارتی عنصری گرانبها تلقی میگردد. نقره یکی از عناصری است که از گذشته های دور و دورانهای باستان بعنوان یک فلز شناخته شده و مورد استفاده واقع میشده و از آن در کتابهای فراعنه مصری ، که قدمت این کتابها به حدود 3600 سال قبل از میلاد مسیح بالغ میگردد، بعنوان فلزی که از نظر ارزش دارای {5}{2}frac\ ارزش طلا است، یاد شده است. از نقره ، 25 ایزوتوپ رادیواکتیو شناخته شده اند که دارای اجرام اتمی 102 الی 117 میباشند. نقره معمولی از دو ایزوتوپ با جرمهای 107 و 109 تشکیل شده است.